เชื่อเหลือเกินว่าหลายคนมีอย่างน้อยครั้งหนึ่งต้องทานยาก่อนหรือหลังอาหาร และอาจมีลืมทาน หรือลืมพกยามาด้วย ทางคนเลือกที่จะทานเลยเดี๋ยวนั้น บางคนก็เลือกที่ข้ามมื้อนั้นไปเลย จริงๆ แล้วเราควรทำอย่างไร หรือยาก่อนและหลังอาหารเราควรทานเมื่อไรถึงจะดีที่สุด “ยาก่อนอาหาร” ควรทานก่อนอย่างน้อย 30 นาทีและต้องทานขณะที่ท้องยังว่างคือไม่ได้ทานอะไรในระหว่างนั้น ทั้งนี้เพื่อให้ยาไม่โดยน้ำกรดในกระเพาะอาหารทำลายจนหมดนอกจากนี้หากทานยาก่อนอาหารพร้อมหรือหลังอาหารอาจทำให้ยาดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้น้อยลง เพราะเจอกับส่วนประกอบของอาหาร และยาบางชนิดต้องการเวลาประมาณ 30 นาทีก่อนที่จะออกฤทธิ์อีกด้วย หากลืมทานยาก่อนอาหาร ควรทำอย่างไร? ไม่ควรทานพร้อมหรือหลังอาหาร ควรข้ามมื้อนั้นแล้วไปทานก่อนอาหารมื้อถัดไปแทนหรืออาจจะทานอีกทีหลังมื้ออาหาร 2 ชั่วโมงก็ได้ ซึ่งเมื่อถึงมื้อถัดไปก็ไม่ต้องทานยาก่อนอาหารแล้ว (คือทานแทนยาก่อนอาหารมื้อถัดไปไปเลย) “ยาหลังอาหาร” ควรทานยาหลังอาหารทันทีหรือไม่ควรเกิน 15 นาที นอกจากนี้ยังสามารถทานพร้อมอาหารหรือก่อนอาหารก่อนตักข้าวเข้าปากคำแรกก็ได้ เพราะไม่ว่าอย่างไรจุดประสงค์ของยาหลังอาหารคือให้ยาเข้าไปอยู่ในกระเพาะอาหารพร้อม ๆ กับอาหารนั่นเอง เพราะยาหลังอาหารอาจทำให้ระคายเคืองกระเพาะอาหาร และยาบางชนิดอาจต้องการกรดในกระเพาะอาหารเพื่อช่วยดูดซึมตัวยาเข้าร่างกายได้ดีขึ้น หากลืมทานยาหลังอาหาร ควรทำอย่างไร? หากยังอยู่ในระยะเวลาไม่เกิน 15 นาทียังพอกินตามทัน แต่หากเลย 15 นาทีไปแล้วควรทานมื้อถัดไปเลยดีกว่าหรือหากเป็นยาที่สำคัญมาก ๆ ควรทานอาหารมื้อย่อย แล้วทานยาหลังอาหารมื้อย่อยนั้นแทน “ยาก่อนนอน” แนะนำว่าควรทานก่อนนอน 15-30 นาทีเพราะหากทานก่อนหน้านั้นนานเกินไป อาจทำให้ง่วงนอนจากฤทธิ์ของยาประสิทธิภาพในการทำงานต่าง ๆก็จะลดลงไปด้วย ควรทานตอนที่พร้อมจะเข้านอนแล้วจริงๆ เท่านั้น หากลืมทานยาก่อนนอน ควรทำอย่างไร? กรณีลืมแล้วให้ลืมเลย ทานอีกทีตอนก่อนนอนของคืนถัดไปได้เลยไม่ควรทานในตอนเช้าของวันถัดไป นอกจากนี้สำหรับยาที่ทานเฉพาะเมื่อมีอาการ เช่นพาราเซตามอลที่ช่วยลดไข้ ปวดหัว สามารถทานได้เลยเมื่อมีอาการและยาหมดฤทธิ์และยังมีอาการอยู่สามารถทานต่อได้ (ในระยะเวลาที่กำหนด) และหยุดยาได้ทันทีเมื่อไม่มีอาการแล้ว แต่ยาบางชนิดมีวิธีทานที่แตกต่างไปจากยาทั่วไป ควรสอบถามแพทย์และเภสัชกรเป็นกรณี ๆไป ข้อมูล : pharmacy.mahidol.ac.th