หมายความว่าคุณเป็นประเทศเล็กคุณต้องมีหมัดเด็ดเวลาชกให้คนฟัง ฉะนั้นถ้าท่านดูการต่างประเทศของสิงคโปร์ตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน ตั้งแต่ 10 ปีที่แล้วจนถึงเดี๋ยวนี้ ASEM ใครเป็นคนก่อสิงคโปร์ จำได้เลยว่าล็อบบี้ผมตอนนั้นว่าจัดแบล็คทูแบ็คที่กรุงเทพฯเป็นครั้งแรก ASEM ทุกเรื่องสิงคโปร์อยู่เบื้องหลัง แต่ว่าเขาฉลาดเขาพัฒนาไปได้ไกล เขารู้จักใช้หลาย ๆ เวทีสร้างความสัมพันธ์ขึ้นมา แล้วในขณะนี้เขาเป็นประเทศที่มีการพัฒนาเศรษฐกิจสูงมาก เสียงเขาดังขึ้นเรื่อย ๆ ๆประเทศไทยก็เป็นประเทศเล็กแถมเป็นประเทศเล็กที่ในขณะนี้ต้องฟันฝ่าทางการเมืองพอสมควรเพื่อสร้างการยอมรับจากต่างประเทศ

แต่สิ่งเหล่านี้ไม่สำคัญเท่าไหร่ในสายตาผม สิ่งสำคัญก็คือว่า  Geopolitics ขณะนี้หรือว่าภูมิรัฐศาสตร์ในขณะนี้มันกำลังชิดเข้ามาที่ประเทศไทย ความเจริญความมั่งคั่งมันเริ่มเคลื่อนจากตะวันตกมาตะวันออก Asia Risingก็คือสิ่งที่ทุกคนได้ยินบ่อย ๆ แต่ Asia Risingนี่ข้อต่อสำคัญมันคืออาเซียนซึ่งเป็น Supply chainที่สำคัญที่สุดของเอเชีย ด้วยความที่สำคัญที่สุดของเอเชียทั้งจีน ญี่ปุ่น เกาหลีก็มาลิงค์กับอาเซียนเป็นอาเซียนบวก 3 ตั้งแต่ 10 ปีที่แล้ว แล้วไม่เพียงเท่านั้นจากอาเซียนบวก 3 กลายเป็นอาเซียนบวก 6 กลายเป็นอาเซ็ปรวมอินเดีย ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์เข้ามาร่วม ถามว่าถ้าอาเซียนไม่สำคัญมันจะมีสิ่งเหล่านี้ได้อย่างไร ถ้าไม่สำคัญ TPP จะเกิดได้อย่างไร ฉะนั้น Geopolitics มันเคลื่อนมาอย่างที่ว่าอาเซียนนั้นมีความสำคัญอย่างยิ่ง

ถามว่าจุดกึ่งกลางของอาเซียนคือใครคือประเทศไทย ประเทศจีนจะลงมาข้างล่างต้องผ่านประเทศไทย ญี่ปุ่นลงทุนในเมืองไทย 40 % เมืองไทยนั้นก็คือแหล่งอุตสาหกรรมที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของญี่ปุ่นรองลงมาจากประเทศญี่ปุ่น ไม่ใช่อเมริกา รัสเซียก็ต้องการเป็นมิตรกับประเทศไทยแต่ประเทศไทยนั้นจะเป็นศูนย์กลางของอาเซียนได้อย่างแท้จริง Conectivity ต้องเกิด นั่นคือเหตุผลที่ว่าทำไมเส้นทางคมนาคมเหนือใต้ ออกตก เพื่อให้มันเกิดการทะลุทะลวงของอาเซียนอย่างแท้จริงนั้นเกิดขึ้นให้จงได้ ผมเชื่อว่าประเทศไทยนั้นต้องวางตัวเป็นตัวกลาง ไม่เอียงเข้าข้างใดข้างหนึ่ง เราต้องเป็นมิตรกับทุกประเทศ เราจะเอื้อประโยชน์กับมิตรประเทศทุกประเทศ แล้วต้องเป็นตัวกลางให้มันเกิดความสงบ เกิดความสมานฉันท์ในภูมิภาคแถบนี้ เพราะไทยนั้นไม่มีปัญหากับประเทศใดเลย ถ้าเมื่อไหร่ก็แล้วแต่ถ้าอาเซียนไม่สงบ มีความขัดแย้ง อาเซียนจะหมดความหมาย เมื่ออาเซียนหมดความหมายทั้ง 10 ประเทศในอาเซียนก็จะหมดความหมายเพราะเมื่อแยกแล้วกลายเป็นประเทศเล็ก ๆทั้งสิ้น ผมเชื่อว่าตรงนี้คือหัวใจสำคัญ ฉะนั้น Geopolitics นั้นจะทำให้เราอยู่ตรงกลาง และเป็นประเทศเล็กที่มีความหมายอย่างยิ่งในเอเชียไม่ใช่ในอาเซียน นี่คือข้อที่ 1

ข้อที่ 2 ประเทศสำคัญแค่ไหนเสียงดังแค่ไหนอยู่ที่ความรู้จักหยิบยกประเด็นที่จะมาเล่น ประเทศไทยมีหลาย ๆประเด็นหลายนเวทีที่สามารถเล่นได้ในเวทีโลก ฉะนั้นก็ขอให้พวกเรามั่นในได้ว่าต่อให้เกิดอะไรขึ้น ไม่มีใครทิ้งประเทศไทยได้ผมเชื่ออย่างนั้น

ปัจจัยที่สอง ถึงแม้จะมีสถานะที่เอื้ออำนวยในเรื่องเวทีต่างประเทศแต่ว่าจะดีจะชั่วนั้นมันอยู่ที่ว่าความสามารถแข่งขันของประเทศเราเป็นอย่างไร 10 ปีที่ผ่านมาเราถอยหลังไม่มีการก้าวหน้า แต่ว่าจากวันนี้เป็นต้นไปสิ่งที่ท่านนายกฯบัญชามาก็คือว่า การปฏิรูปเท่านั้นที่เป็นสิ่งสำคัญที่สุดแล้วเราไม่ได้พูดเล่น เรามีเวลาเพียงแค่ปีครึ่ง ผมอยากจะเรียนให้ท่านทูตานุทูตทุกท่านที่อยู่ในนี้เลยว่าโอกาสที่ดีที่สุดของการปฏิรูปประเทศไทยนั้นคือช่วงที่ยังไม่มีการเลือกตั้งเพราะเมื่อมีการเลือกตั้งเมื่อไหร่ การที่มีรัฐบาลผสมนั้นมันยากมากทีเดียวที่จะทำให้นโยบายที่ต้อง Reform มันเกิดขึ้นได้

การเลือกตั้งเป็นสิ่งจำเป็นแต่เมื่อมันเกิดวิกฤตแล้วว่าเรามีรัฐบาลผสมไม่ได้ในขณะนี้ เราจะใช้โอกาสอย่างนี้วิกฤตครั้งนี้เปลี่ยนเป็นโอกาสเพื่อการปฏิรูป ประเทศอย่างเราจะพ่ายแพ้มาเลเซียได้อย่างไรในเชิงของ Ranging เศรษฐกิจของเราก็ใหญ่กว่า มาเลเซียเล็กกว่าเราแต่เขาอยู่ในอันดับที่ประมาณ 20 ต้น ๆ ถามว่าจะโทษใครก็ต้องโทษตัวเราเอง การดำเนินธุรกิจเต็มไปด้วยขั้นตอน อืดอาดยืดยาด (Red tape) ตั้งแต่เริ่มดำเนินธุรกิจจนกระทั่งธุรกิจล้มละลายนี่แหละปัญหา ฉะนั้นท่านนายกฯมีบัญชามาแล้วว่าภายในปีครึ่งนี้ Business easing ต้องเกิดขึ้นให้ได้ ขั้นตอนการจดทะเบียนบริษัทต้องจบภายใน 1 วัน ไม่ใช่ 3-4 เดือน การเก็บภาษีต้องไม่ซ้ำซ้อน คอรัปชั่นต้องไม่เกิด ท่านนายกกับผมลงไปด้วยตัวเองเรียกประชุมตอนนี้เหลือแค่ 2 ปัจจัยใหญ่คือ อย.กับ EIA ที่ช้า ๆ และจะต้องหาทางแก้ไขให้ได้

เรื่องราวของปาฐกถาของดร.สมคิด จาตุศรีพิทักษ์ รองนายกรัฐมนตรี ในแบบฉบับเดินหน้าประเทศไทยยังไม่จบ อดใจไว้ติดตามกันต่อในตอนจบครั้งหน้า ซึ่งจะว่าด้วยเรื่องของภาคอุตสาหกรรม ภาคของการสร้างเศรษฐกิจของประเทศสู่ความมั่งคั่ง  แล้วพบกันใหม่ตอนจบ