มีบทวิเคราะห์ระบุว่าอีก 20 ปีข้างหน้า มีแนวโน้มว่าคนไทยจะฉลาดน้อยลง ขณะที่เขมร พม่า แขก จีน ฝรั่ง จะเข้ามายึดอาชีพของคนไทยเกือบทั้งหมด คนไทยจะกลายเป็นลูกจ้างคนเหล่านี้ พร้อมกับให้เหตุผลที่น่าสนใจว่า 1. เด็กไทยสมัยนี้สนใจแต่เล่นไลน์ เฟซบุ๊ค นอนดึกตื่นสาย ไม่เรียนหนังสือ หนีไปตั้งแก๊งค์มั่วยา มั่วเซ็กซ์ 2. ครูสอนไปตามหน้าที่เพราะถ้าเข้มงวดมากเกินไป อาจถูกผู้ปกครองฟ้องโทษทางวินัย เมื่อถึงเวลาสอบก็ช่วยกันผลักดันจนผ่านไปได้แบบทุลักทุเล แล้วอาศัยเส้นสายสอบเข้าทำงาน เมื่อทำงานไม่มีความสุขก็ลาออกไปเกาะบุพการีกิน พอมีครอบครัวก็ทำอะไรไม่เป็นต้องขายทรัพย์สินจนหมดตัว หรือแต่งงานกับคนต่างด้าวที่เข้ามาหากินในเมืองไทย สร้างกิจการใหม่แล้วจ้างคนไทยแท้ ๆเป็นลูกมือ

ขณะที่วันนี้ 10 ประเทศอาเซียนมีข้อตกลงร่วมกันว่า ภายหลังการรวมตัวเป็นเศรษฐกิจอาเซียนหรือ เออีซี แรงงาน 7 วิชาชีพสามารถเดินทางไปทำงานในประเทศไหนก็ได้ในอาเซียน ซึ่งประกอบด้วย 1.วิชาชีพที่เกี่ยวกับการรักษาหรือการแพทย์ (Medical services) 2.วิชาชีพที่เกี่ยวกับทันตกรรม (dental services) 3.วิชาชีพพยาบาล (nursing services) 4.วิชาชีพด้านวิศวกรรม  (engineering services) 5.วิชาชีพด้านสถาปัตยกรรม (architectural services) 6.วิชาชีพเกี่ยวกับการสำรวจหรือนักสำรวจ (surveying qualification)และ 7.วิชาชีพบัญชี (accountancy services) และเมื่อไม่นานมานี้ก็ได้มีการตกลงให้เพิ่มวิชาชีพด้านการโรงแรมและการท่องเที่ยว (hotel services and tourism)

                เราเคยคิดว่าการเปิดเสรีเช่นนี้จะเป็นผลดีกับคนไทย เนื่องจากมีคุณสมบัติได้เปรียบคนชาติอื่น วันนี้อาจจะใช่ แต่อีก 20 ปีข้างหน้าจะใช่หรือเปล่า ถ้าเราไม่อยากให้อาชีพเหล่านี้ตกไปอยู่ในมือคนต่างด้าว แล้วเราต้องเปลี่ยนสถานะไปเป็นลูกจ้างก็ต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรม โดยเฉพาะพ่อแม่ต้องอบรมปลูกฝังจิตสำนึกใหม่ให้กับลูก ให้รู้จักหน้าที่พลเมือง ไม่ใช่ตามใจจนหลงระเริงกว่าจะรู้ว่าพ่อแม่รังแกฉันก็สายเกินไปเสียแล้ว นี่คือเหตุผลที่ฟังแล้วต้องบอกว่าน่าคิดทีเดียว