ความรู้ยศ "เจ้าคุณพระ" กรุงรัตนโกสินทร์มีเพียง 2 ท่าน

by ThaiQuote, 29 กรกฎาคม 2562

เมื่อวันที่ 28 กรกฎาคม 2562 พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สถาปนา พลตรีหญิง ท่านผู้หญิงสินีนาฏ วงศ์วชิรภักดิ์ ขึ้นเป็น เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี ตามที่จารึกลงในสุพรรณบัฏ

เฟซบุ๊คเพจ "คำไทย" ได้อธิบายยศ เจ้าคุณพระ เอาไว้ โดยระบุว่า

"เจ้าคุณพระ" หรือ "Royal Noble Consort" คือตำแหน่ง “ภรรยาของพระมหากษัตริย์ที่ไม่ใช่เจ้านาย” ตำแหน่งสูงกว่าตำแหน่งเจ้าคุณจอมมารดา และเจ้าจอมมารดา เป็นราชทินนามฝ่ายใน ไม่ต้องใช้ราชาศัพท์ สถาปนาครั้งแรกเมื่อปี ๒๔๖๔ เมื่อ ๙๘ ปีก่อน ตำแหน่งเจ้าคุณพระ ในกรุงรัตนโกสินทร์มี ๒ ท่าน คือ

๑. เจ้าคุณพระประยุรวงศ์ ปี ๒๔๖๔

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สถาปนาขึ้นเป็น "เจ้าคุณพระประยุรวงศ์" ตามที่จารึกลงในสุพรรณบัฏ

๒. เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี ปี ๒๕๖๒

พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลปัจจุบัน มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้สถาปนาขึ้นเป็น "เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี" ตามที่จารึกลงในสุพรรณบัฏ

ลำดับพระภรรยาเจ้า

๑. พระอัครมเหสี
สมเด็จพระบรมราชินีนาถ
สมเด็จพระบรมราชินี
สมเด็จพระราชินี
สมเด็จพระบรมราชเทวี
สมเด็จพระอัครราชเทวี

๒. พระมเหสี
พระนางเจ้า พระวรราชเทวี

๓.พระราชเทวี
พระนางเจ้า พระราชเทวี

๔.พระนางเธอ

๕.พระอรรคชายาเธอ

๖.พระราชชายา
พระวรราชชายา
พระราชชายา

๗.พระสนมเอก
เจ้าคุณพระ
เจ้าคุณจอมมารดา
เจ้าจอมพระ

๘.พระสนม
เจ้าจอมมารดา
เจ้าจอม
จอมมารดา

นอจากนี้ ยังมีการเผยแพร่ข้อมูลอีกว่า การใช้คำต่อ เจ้าคุณพระ ไม่ต้องใช้ราชาศัพท์ การใช้คำพูดแทนเจ้าคุณพระว่า “ท่านเจ้าคุณ” บุรุษแทนตนเองว่า “กระผม” ลงท้าย “ครับผม” สตรีแทนตนเอง “ดิฉัน” ลงท้าย “ค่ะ”

ข่าวอื่นที่น่าสนใจ

ในหลวงรัชกาลที่ 10 โปรดเกล้าฯ สถาปนาสถาปนาเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี