ธนาคารแห่งประเทศไทย แจง เหตุห้ามธนาคารพาณิชย์งดจ่าย “เงินปันผลระหว่างกาล” และ “งดซื้อหุ้นคืน” ชี้ ป้องกัน ธ.พาณิชย์ การ์ดตก เป็นผลดีต่อผู้ฝากเงิน-เศรษฐกิจโดยรวม

วิรไท สันติประภพ ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) หรือ แบงก์ชาติ ได้ออกมาชี้แจงเพิ่มเติม กรณีที่ขอให้ธนาคารพาณิชย์ของไทยงดจ่าย “เงินปันผลระหว่างกาล” และ “งดซื้อหุ้นคืน” ระบุว่า การแพร่ระบาดของโควิด-19 เป็นสถานการณ์ที่มีความไม่แน่นอนสูงมาก ส่งผลกระทบรุนแรงต่อระบบเศรษฐกิจไทย ยังไม่รู้ว่าจะจบเมื่อไหร่ และจะจบอย่างไร

การรักษาภูมิคุ้มกันให้กับระบบเศรษฐกิจและระบบสถาบันการเงินเป็นเรื่องที่สำคัญไม่น้อย กว่าการรักษาภูมิคุ้มกันให้กับสุขภาพของคนไทยแต่ละคน โดย ธปท.สั่งให้แบงก์พาณิชย์งดจ่ายปันผล รวมถึงห้ามซื้อหุ้นคืนในปีนี้ รับความเสี่ยงเศรษฐกิจหลังโควิด-19

โดยภูมิคุ้มกันที่สำคัญมากอันหนึ่งของธนาคารพาณิชย์คือระดับเงินกองทุนที่เป็นกันชนรองรับผลกระทบที่เกิดขึ้น และความไม่แน่นอนที่จะเกิดขึ้นในอนาคต นอกจากนี้ เงินกองทุนจะช่วยให้ธนาคารพาณิชย์สามารถปล่อยสินเชื่อได้เพิ่มขึ้น เพื่อสนับสนุนการฟื้นตัวของเศรษฐกิจไทยเมื่อการแพร่ระบาดของโควิด-19 คลี่คลายลง

ทั้งนี้ การกำกับดูแลธนาคารพาณิชย์และแนวทางบริหารความเสี่ยงอย่างระมัดระวังที่ผ่านมา ส่งผลให้ระดับเงินกองทุนของธนาคารพาณิชย์ไทยเข้มแข็ง ธนาคารพาณิชย์จึงสามารถออกมาตรกรช่วยดูแลและเยียวยาลูกค้าที่ได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 ได้หลากหลายมาตรการ

ในระยะข้างหน้ายังต้องเผชิญความไม่แน่นอนสูง การขอให้ธนาคารพาณิชย์งดจ่าย “เงินปันผลระหว่างกาล” และ “งดซื้อหุ้นคืน” เป็นมาตรการเพื่อไม่ให้ธนาคารพาณิชย์ “การ์ดตก” ให้รักษาระดับเงินกองทุนให้เข้มแข็งต่อเนื่องจนกว่าจะจัดทำแผนบริหารจัดการเงินกองทุนใหม่ได้ชัดเจนขึ้น

สำหรับการประเมินระดับเงินกองทุนที่เหมาะสมของธนาคารพาณิชย์ก็เหมือนการตรวจสุขภาพที่ต้องทำเป็นประจำ การแพร่ระบาดของโควิด-19 ทำให้ธนาคารพาณิย์ภายใต้มาตรการ Lock down ไม่สามารถประเมินผลกระทบที่เกิดขึ้นกับทั้งลูกค้าและแผนธุรกิจของตนได้ชัดเจน แบงก์ชาติจึงขอให้ธนาคารพาณิชย์เร่งทบทวนแผนบริหารจัดการเงินกองทุนในช่วง 1-3 ปีข้างหน้า โดยคำนึงถึงสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงจากเดิมมาก

ขณะที่ช่วงครึ่งแรกของปี 2563 แบงก์ชาติได้ออกมาตรการหลายด้านเพื่อช่วยเหลือลูกหนี้และผ่อนผันเกณฑ์กำกับดูแลหลายเรื่องเพื่อส่งเสริมให้ธนาคารพาณิชย์เร่งปรับปรุงโครงสร้างหนี้ให้แก่ลูกหนี้ด้วย ในภาวะปกติ (ไม่ใช่ทุกแห่ง) จะจ่าย “เงินปันผลระหว่างกาล” ให้แก่ผู้ถือหุ้นในช่วงเดือนสิงหาคม “เงินปันผลระหว่างกาล” หรือ interim dividend เป็นการจ่ายปันผลนอกรอบระยะเวลาบัญชี ไม่ต้องรอคำนวณผลการดำเนินงานเมื่อครบปี อาจจะคำนวณผลประกอบการครึ่งปีแรก และผลการดำเนินการที่คาดว่าจะเกิดขึ้นช่วงที่เหลือของปี มาจ่าย “เงินปันผลระหว่างกาล” ให้แก่ผู้ถือหุ้นในช่วงประมาณเดือนสิงหาคม

ส่วน “การซื้อหุ้นคืน” ในช่วงที่ผ่านมาธนาคารพาณิชย์บางแห่งที่คิดว่ามีเงินกองทุนในระดับสูงเกินความจำเป็น หรือเห็นว่าราคาหุ้นในตลาดลงไปอยู่ในระดับต่ำเกินควร ได้มีแผน “ซื้อหุ้นคืน” จากผู้ถือหุ้นทั่วไป หมายถึง การซื้อหุ้นของตัวเองจำนวนหนึ่งออกจากตลาดหลักทรัพย์มาเก็บไว้ เพื่อนำไปลดทุนในอนาคต จะส่งผลให้ระดับเงินกองทุนของธนาคารพาณิชย์ลดลง (การงดการซื้อหุ้นคืนของธนาคารพาณิชย์ไม่กระทบต่อการซื้อขายหุ้นธนาคารพาณิชย์ในตลาดหลักทรัพย์ของประชาชนตามปกติ)

อย่างไรก็ตาม การขอให้ธนาคารพาณิชย์งดจ่าย “เงินปันผลระหว่างกาล” และ “งดซื้อหุ้นคืน” จะกระทบต่อผู้ถือหุ้นธนาคารพาณิชย์ช่วงสั้นๆ แต่จะเป็นผลดีสำหรับผู้ถือหุ้นของธนาคารพาณิชย์ในระยะยาว เป็นผลดีต่อผู้ฝากเงิน เป็นผลดีต่อเศรษฐกิจไทยโดยรวม เพราะจะช่วยให้ระบบสถาบันการเงินไทยเข้มแข็ง รักษาระดับเงินกองทุนให้อยู่ในระดับสูงได้ต่อเนื่อง มีกันชนที่จะรองรับความไม่แน่นอนที่อาจเกิดขึ้นได้อีก โดยเฉพาะถ้าเกิดการแพร่ระบาดโควิด-19 ในระยะใหม่ๆ

ดังนั้นการประกาศเรื่องนี้เป็นนโยบายกลางของแบงก์ชาติจะช่วยให้เกิดความชัดเจนแก่ผู้ร่วมตลาดและลดความกังวลแก่ธนาคารพาณิชย์ต่างๆ ในช่วงที่ผ่านมาผู้บริหารธนาคารพาณิชย์ที่ต้องการบริหารจัดการแบบระมัดระวังเป็นพิเศษ

ในช่วงที่ผ่านมา ผู้บริหารธนาคารพาณิชย์หลายแห่งแจ้งความกังวลให้แบงก์ชาติทราบว่าผู้ถือหุ้นและผู้ฝากเงินอาจจะเข้าใจผิดได้ ถ้าธนาคารพาณิชย์บางแห่งเคยจ่ายเงินปันผลระหว่างกาลประกาศงดจ่ายในปีนี้ หรือยกเลิกแผนการซื้อหุ้นคืนด้วยตนเอง อาจจะถูกเข้าใจผิดว่าธนาคารพาณิชย์ต้องการรอบคอบระมัดระวังเป็นพิเศษหรืออยากตั้งการ์ดสูง เป็นธนาคารพาณิชย์กำลังมีปัญหาเรื่องฐานะการเงินหรือได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโควิด 19 รุนแรงกว่าธนาคารพาณิชย์อื่น

ถ้าแบงก์ชาติไม่ออกนโยบายกลางให้ชัดเจน ธนาคารพาณิชย์ที่เคยจ่าย “เงินปันผลระหว่างกาล” คงต้องจ่ายตามปกติ ทั้งที่อยากจะสร้างกันชน และใช้เวลาประเมินสถานการณ์อย่างรอบคอบในช่วงที่เศรษฐกิจไทยยังต้องเผชิญกับความไม่แน่นอนสูง

ธนาคารกลางและหน่วยงานกำกับดูแลสถาบันการเงินหลายประเทศทั่วโลกออกนโยบายเกี่ยวกับเรื่องนี้ก่อนหน้านี้หลายเดือน เช่น อังกฤษ ขอให้งดซื้อหุ้นคืน งดจ่ายเงินปันผลประจำปีจากผลประกอบการของปีที่แล้ว สหภาพยุโรปและนิวซีแลนด์ขอให้งดซื้อหุ้นคืนและงดจ่ายเงินปันผลระยะหนึ่งเพื่อรอความชัดเจนของสถานการณ์โควิด 19 ออสเตรเลียขอให้ธนาคารพาณิชย์จัดทำ stress test (การทดสอบภาวะวิกฤต) ใหม่ภายใต้ความไม่แน่นอนเพื่อพิจารณาจ่ายเงินปันผล

การขอให้ธนาคารพาณิชย์งดจ่าย “เงินปันผลระหว่างกาล” และ “งดซื้อหุ้นคืน” จะกระทบต่อผู้ถือหุ้นธนาคารพาณิชย์ช่วงสั้นๆ แต่จะเป็นผลดีสำหรับผู้ถือหุ้นของธนาคารพาณิชย์ในระยะยาว เป็นผลดีต่อผู้ฝากเงิน เป็นผลดีต่อเศรษฐกิจไทยโดยรวม

ข่าวที่น่าสนใจ

• ธปท. สั่ง ธ.พาณิชย์ งดจ่ายเงินปันผลครึ่งปี 63 พร้อมงดการซื้อหุ้นคืน รับความเสี่ยงโควิด19
• ตลท. หนุน ธปท. ห้ามธ.พาณิชย์จ่ายปันผล ชี้เสริมสภาพคล่อง เป็นผลดีในระยะยาว