ปัญหาที่สะสมมาอย่างต่อเนื่อง และแก้ไขยากที่สุดสำหรับเกษตรกรไทยคือได้ผลผลิตแล้ว หาตลาดที่จะขายออกยากที่สุด และสินค้าเกษตรเป็นสินค้าที่มีอายุสั้น หากจำหน่ายไม่ทันเวลา ก็จะทำให้เกิดความเสียหาย

ปัญหาดังกล่าวอยู่ในความสนใจของคุณณรงค์ คงมาก กรรมการผู้ก่อตั้ง บริษัท วิสาหกิจเพื่อสังคมเกษตรกรลุ่มน้ำปากพนัง จำกัด และเมื่อเทคโนโลยีดิจิทัลเข้ามา ทำให้เห็นโอกาสที่จะแก้ไขปัญหาการตลาดผ่านกลไกของเทคโนโลยีดิจิทัล จึงร่วมมือกับเพื่อนร่วมทางอีก 3 คน โดยเป็นเกษตรกร 2 คน อบต. 1 คน และคนที่เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีดิจิทัล ได้จัดตั้งบริษัทออกมาในรูปแบบของกิจการเพื่อสังคมหรือ Social Enterprises โดยมีวัตถุประสงค์การจัดตั้งเพื่อส่งเสริมและสนับสนุนการผลิตสินค้าเกษตรอินทรีย์มาตรฐาน SCE PGS และมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ไทยอื่นๆ ในระบบกลุ่มธุรกิจชุมชน CBMC ( Community Business Model Canvas ) บริษัทฯ จะทำหน้าที่เชื่อมโยงระหว่างผู้ผลิตกับกลุ่มลูกค้าแบบ Make to order และการตลาดแบบระบบประมูลออนไลน์ ด้วยแอพฯ ANT ( Auction/Negotiatio/Twin Matching ) และตามการจดทะเบียนตาม พรบ.วิสาหกิจเพื่อสังคม 2562 กำหนดในวัตถุประสงค์ การจัดตั้ง บริษัท “ไม่มีการปันผลตามหุ้น กำไรทั้งหมดใช้เพื่อพัฒนาระบบเกษตรอินทรีย์

บริการของบริษัทประกอบด้วย 1.ผลผลิตและผลิตภัณฑ์เกษตรอินทรีย์ ตามสั่ง ทั้งผัก ผลไม้ และผลิตภัณฑ์แปรรูป All organic product veggies fruit and manufacturing organic product “ Make to Order”

2.การให้บริการแพลตฟอร์ม และแอพพลิเคชั่น การจัดการ”ระบบหลังร้าน” ด้วยแพลตฟอร์ม SDRP/HAB และ การจัดการการตลาดและการขาย “ระบบหน้าร้าน” ด้วยแอพฯ ANT

3. การให้บริการฝึกอบรมมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ SCE-PGS และหลักสูตร “นักจัดการประมูลออนไลน์” ( Auctioneers )

การดำเนินธุรกิจของบริษัทมีทั้งออนไลน์และออนไซต์ โดยดูแลสินค้าในพื้นที่ของลุ่มน้ำปากพนังเป็นหลัก ในระยะเริ่มแรกพอดีกับช่วงโควิด พริก ซึ่งเป็นพืชผลหลักของเกษตรกรออกสู่ตลาดในปริมาณมาก จึงได้นำสินค้าดังกล่าวส่งออกไปยังมาเลเซีย สิงคโปร์ โดยในระยะแรกขายผ่านเครือข่ายของ Thaitread.com และเห็นถึงศักยภาพจึงมาจัดตั้งเว็บไซต์เป็นของตนเอง ในระยะแรกขายสินค้าที่ไม่เป็นออร์แกนิกส์ แต่เนื่องจากการแข่งขันในตลาดส่งออกสูงมาก จึงได้หันมาส่งเสริมสินค้าเกษตรอินทรีย์ในลุ่มน้ำปากพนัง เพื่อเจาะเข้าตลาดจำเพาะของทั้งสิงคโปร์และมาเลเซียได้ ซึ่งคู่แข่งขันน้อยกว่า

บริษัท วิสาหกิจเพื่อสังคมเกษตรกรลุ่มน้ำปากพนังมีจุดเด่นในการทำธุรกิจผ่านแพลตฟอร์ม KonnThai.com ซึ่งเป็นแพลตฟอร์มการซื้อขายสินค้าเกษตรทั้งในรูปแบบค้าส่ง และค้าปลีก เปิดขายทั้งบนเว็บไซต์และไลน์ มีระบบปฏิบัติการทั้งหน้าร้านและหลังร้าน

ระบบปฏิบัติการหลังร้านทำผ่านระบบ ERP โดยเกษตรกรต้องสมัครเข้ามาเป็นสมาชิก และแจ้งกระบวนการเพาะปลูกตั้งแต่การลงกล้า จนถึงเก็บเกี่ยวว่าอยู่ในขั้นตอนไหน ปริมาณเท่าไหร่ และผ่านเกณฑ์มาตรฐานเกษตรอินทรีย์อะไรมาบ้าง การสร้างระบบ ERP ดังกล่าวจะทำให้เว็บไซต์รับรู้ถึงปริมาณสินค้าเกษตรคงคลังในแต่ละประเภทว่ามีอยู่ในปริมาณเท่าไหร่ และยังเป็นการการันตีกับลูกค้าว่ามีสินค้าอยู่จริง พร้อมที่จะดำเนินการขาย

“ตลาดค้าหลักของเราคือตลาดค้าส่ง ปริมาณความต้องการของลูกค้าในแต่ละครั้งมีปริมาณมาก ดังนั้นจำเป็นต้องรู้ว่ามีสินค้ามากน้อยแค่ไหน อยู่ในขั้นตอนไหนของการเพาะปลูก และพร้อมที่จะออกสู่ท้องตลาดเมื่อไหร่ ในปริมาณเท่าใด ระบบ ERP ช่วยยืนยันว่ามีสินค้าอยู่จริง พร้อมขาย เป็นการช่วยให้สินค้าเกษตรได้ขายหลังจากการเก็บเกี่ยว ผู้ซื้อได้สินค้าใหม่ เกษตรกรลดการสต๊อก และลดโอกาสในการสูญเสียผลผลิต” คุณณรงค์กล่าว

นอกจากรู้ขั้นตอนการผลิต และปริมาณ เนื่องจากสินค้าของทางแพลตฟอร์มเป็นสินค้าเกษตรอินทรีย์ ดังนั้นเกษตรกรต้องเข้าสู่กระบวนการตรวจสอบมาตรฐานต่าง ๆ ที่ทางบริษัทกำหนด เมื่อผ่านขั้นตอนทั้งหมดแล้ว สินค้าเกษตรดังกล่าวก็พร้อมที่จะส่งไปยังหน้าร้าน เข้าสู่กระบวนการขาย

ส่วนงานหน้าร้านปฏิบัติการภายใต้ระบบ ANT ซึ่งประกอบด้วย A=> auction การขายในระบบประมูล เช่นถ้าเป็นข้าวก็ต้องมีราคา ไม่ถูกกดราคาเหมือนระบบตลาดแบบเดิม

N=>Negotiation เป็นการตกลงราคาแบบ 1:1 เป็นการเจรจาตกลงการซื้อขายระหว่างผู้ค้า 1 คนกับกลุ่มเกษตรกร 1 กลุ่ม ซึ่งเป็นการเจรจาซื้อขายแบบค้าส่งเช่นกัน

ส่วน T คือ Twin Matching หรือการจับคู่ธุรกิจ ช่องทางนี้เป็นการจับคู่ขายสินค้าเกษตรแบบแบ่งล็อตขาย เช่น มีอยู่ 200 ตัน ขอแบ่งขาย 20 ตัน นอกจากนี้ยังรองรับการขายปลีกรายย่อยมาก ๆ ที่เป็นผู้บริโภคด้วย

ผู้ซื้อที่ต้องการเข้าสู่ระบบการขาย Twin Matching สามารถสมัครเป็นสมาชิกแล้วเข้าทำการซื้อขายได้เลย แต่ถ้าหากเป็นระบบ A=> auction และ N=>Negotiation เนื่องจากเป็นการจัดซื้อในปริมาณที่มาก จึงต้องมีการยืนยันตัวตนด้วยหลักฐานการจัดตั้งบริษัท เงินค่าธรรมเนียมก่อนทำการซื้อ เพื่อสร้างความมั่นใจด้านสถานะทางการเงิน แต่เมื่อดำเนินการซื้อสำเร็จ เงินก้อนนี้ก็จะคืนกลับไปยังผู้ซื้อ ส่วนสินค้าที่เริ่มเข้าทำการซื้อขายในขณะนี้ประกอบด้วย ข้าว ยางก้นถ้วยหรือขี้ยาง ปศุสัตว์ (แพะ กระบือ) ไม้ผลเช่น มังคุด เป็นต้น

พื้นที่ให้บริการระบบ SDRP/HAB และ ANT ทั้งประเทศ แต่เน้นพื้นที่เป้าหมายนำร่อง 8 จังหวัด ได้แก่ 1.ชัยภูมิ 2.มหาสารคาม 3.ร้อยเอ็ด 4.อำนาจเจริญ 5.นครพนม 6.เพชรบุรี 7.นครศรีธรรมราช และ 8.พัทลุง

คุณณรงค์บอกว่า “ระบบของเราเหมาะสมอย่างยิ่งสำหรับสินค้าเกษตรที่มีราคาตกต่ำ หากสินค้ามีราคาสูง หมายความว่ามีปริมาณน้อย เกษตรกรจะสามารถขายในพื้นที่ได้หมด แต่หากสินค้าราคาตก การเข้าสู่ระบบการประมูลของแพลตฟอร์มเราจะได้ประโยชน์และได้ราคาดีกว่า”

แพลตฟอร์ม KonnThai.com นอกเหนือจากมีเว็บไซต์เพื่อการประมูล ยังมีการเปิดจำหน่ายสินค้าเกษตรบน LINE OA แต่ในระบบนี้จะเน้นค้าปลีกเพียงอย่างเดียว

นอกเหนือจากการขายบนแพลตฟอร์มแล้ว ทาง บริษัท วิสาหกิจเพื่อสังคมเกษตรกรลุ่มน้ำปากพนัง จำกัด ก็ยังดำเนินการขายแบบออนไซต์ด้วยผ่านแคมเปญ กินเปลี่ยนเมือง โดยเป็นการเชื่อมโยงสต๊อกสินค้าที่อยู่ใน ERP นำมาขายให้กับเครือข่ายผู้บริโภคที่เป็นกลุ่มก้อน เช่น ขณะนี้ดำเนินกิจกรรมการขายข้าวเกษตรอินทรีย์ให้กับเครือข่ายผู้ซื้อที่จังหวัดภูเก็ตอยู่ เป็นต้น

“สิ่งที่ทางบริษัทต้องทำอย่างต่อเนื่องเพื่อให้แพลตฟอร์มนี้อยู่รอด และเป็นที่ยอมรับของเกษตรกรคือการอบรมให้ความรู้ถึงหลักการทำงาน เพราะจุดอ่อนของเกษตรกรคือการเข้าถึงเทคโนโลยีดิจิทัล หากเข้าใจแล้วสมัครเข้ามาอยู่เป็นจำนวนมาก จนสามารถกลายเป็นชุมชนออนไลน์ได้ ก็จะได้รับการต้อนรับจากผู้บริโภค เพราะในฟากฝั่งผู้บริโภคเข้าถึงแพลตฟอร์มนี้ไม่ยากอยู่แล้ว” คุณณรงค์กล่าวในที่สุด

ข่าวอื่นที่น่าสนใจ

ม.มหิดล ร่วมกับชุมชน สร้างสรรค์ศูนย์อาหารสุขภาพออนไลน์ "ศาลายาฟู้ดมาร์เก็ต" สร้างความยั่งยืนให้กับกลุ่มเปราะบาง
https://www.thaiquote.org/content/249477

“สุริยา ศิริวงษ์” ผู้สร้างความเข้มแข็งให้เกษตรกรผู้ผลิตมังคุด ให้พ้นจากปัญหามังคุดล้นตลาด แก้ปัญหาราคาตกต่ำ
https://www.thaiquote.org/content/249421

“ชัยพร พรหมพันธุ์” ปราชญ์สัมมาชีพ เรียนน้อย แต่ค้นคิดเครื่องมือทุ่นแรง ทำนาต้นทุนต่ำ จนเป็นชาวนาเงินล้าน
https://www.thaiquote.org/content/249355