รอบเดือนเป็นสัญญาณสำคัญประการหนึ่งของสตรีวัยเจริญพันธุ์ รอบเดือนมาเป็นปกติ สม่ำเสมอเป็นเครื่องชี้วัดสุขภาพอย่างหนึ่ง และหากรอบเดือนมาผิดปกติ ไม่ว่าจะมาถี่หรือมามากจนเกินไปจนผิดสังเกต เป็นเรื่องที่ไม่น่าไว้วางใจ หากปล่อยไปอาจเป็นความเสี่ยงต่อสุขภาพ

ภาวะประจำเดือนผิดปกติและ เลือดออกผิดปกติที่เกิดกับผู้หญิงแบ่งออกเป็น 3 แบบตั้งแต่เรื่อง

1. ปริมาณ ปกติแล้วโดยเฉลี่ยคือจะเปลี่ยนผ้าอนามัย 3-4 ผืนต่อวัน กรณีที่เปลี่ยนผ้าอนามัยชุ่ม 5 ผืนต่อวันก็เข้าเกณฑ์ว่าประจำเดือนออกมากกว่าผิดปกติ หรืออย่างกรณีที่เปลี่ยนทุก 2 ชั่วโมงก็ยิ่งเข้าเกณฑ์ว่ามีภาวะเลือดออกผิดปกติรุนแรง
2. ระยะเวลา คือจำนวนวันที่มาซึ่งหากมาน้อยกว่า 4 วันครึ่งถือว่ามาน้อยไป แต่ถ้ามานานเกิน 8 วันก็ถือว่านานไป
3. ความถี่ หากประจำเดือนปกติจะอยู่ในช่วง 24-38 วันถ้าไม่ถึง24 วันแล้วมาจะถือว่ามาถี่ แต่ถ้าเกินกว่า 38 วันจึงมาก็ถือว่านานเกิน
อย่างไรก็ตามอาการเลือดออกผิดปกติอาจมีตั้งแต่ปัญหา มามาก มาน้อย มาถี่ มาห่าง มากะปริบกะปรอย หรือไม่มาเลยหรืออาจจะเกิดขึ้นหลังจากมีเพศสัมพันธ์ โดยอาจมีภาวะอื่นร่วมด้วย เช่น มีไข้ มีปวดท้อง หรือในกรณีที่เสียเลือดมานาน หรือเสียเลือดเฉียบพลันก็อาจมีเรื่องภาวะซีด ภาวะเลือดจางทำให้เหนื่อย เพลีย หรือวิงเวียนได้

สาเหตุรอบเดือนผิดปกติแบ่งเป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆ คือ

• มีก้อนเนื้อหรือชิ้นเนื้อ เช่น เป็นเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ในกล้ามเนื้อมดลูก มีเนื้องอกมดลูก เป็นโรคติ่งเนื้อในโพรงมดลูกหรือบางส่วนอาจเป็นเรื่องของมะเร็งหรือเนื้อร้าย
• ไม่มีก้อนให้เห็น เช่น กลุ่มของฮอร์โมนผิดปกติ เช่น ภาวะถุงน้ำในรังไข่ หรือกลุ่มโรคที่เกี่ยวข้องกับการแข็งตัวของเลือดผิดปกติจากยาละลายลิ่มเลือดหรือโรคทางพันธุกรรม หรือกลุ่มที่เกิดจากการใช้ยาคุม ยาฮอร์โมน หรือเกิดจากการติดเชื้อภายในโพรงมดลูกที่ส่งผลให้เกิดภาวะประจำเดือนออกมากไม่เป็นรอบรวมถึงอาจมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น มีไข้ หรือปวดท้องน้อย เป็นต้น

ดังนั้นการวินิจฉัยต้องอาศัยประวัติการตรวจร่างกายรวมถึงการตรวจคัดกรองโรคอื่นๆ ร่วมด้วย

วิธีการรักษารอบเดือนผิดปกติต้องควบคุมปริมาณเลือดที่ออกและป้องกันเลือดที่ออกผิดปกติในรอบประจำเดือนถัดไปขณะที่การรักษาจะแบ่งเป็น 2 ส่วน คือการรักษาด้วยการให้ยา ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นทางเลือกแรก ในกรณีที่รักษาด้วยยาแล้วไม่ได้ผลหรือมีข้อห้ามในการใช้ยา แพทย์อาจใช้การรักษาด้วยการผ่าตัดร่วมด้วยซึ่งผู้ที่ได้รับการรักษาเกี่ยวกับรอบเดือนผิดปกติควรมาพบแพทย์อย่างสม่ำเสมอ เพื่อจะได้ดูว่ายังต้องทานยาต่อหรือต้องหยุดยาและที่สำคัญคือต้องดูแลสุขภาพอื่นๆร่วมด้วย เช่น ลดภาวะเครียด ควบคุมน้ำหนัก ออกกำลังกายและทานอาหารที่มีประโยชน์

ที่มา: โรงพยาบาลรามคำแหง

ข่าวอื่นที่น่าสนใจ

โบทูลินั่ม ท็อกซิน ไม่ใช่แค่ความงาม แต่เพื่อรักษา
https://www.thaiquote.org/content/249452

อุดฟันแล้วแต่ยังเสียวฟัน เกิดขึ้นได้มาจากหลายปัจจัย
https://www.thaiquote.org/content/249393

กินไม่หยุด กินไม่รู้จักอิ่ม อาจเป็นโรคต้องรักษา
https://www.thaiquote.org/content/249279