สนค.เปิด 3 เคสไอเดียเลิศ Repair Café คาเฟ่ จิบกาแฟ ซ่อมของเก่า, Library of Things ห้องสมุดแลกเปลี่ยนของเหลือใช้ และ สรรพสิ่ง, Too Good To Go แอปตัวกลางขายสินค้าส่วนเกิน ตอบโจทย์ผู้บริโภคตระหนักรู้ กระตุ้นคนไทยปรับตัวนำแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน แปลงPain point เป็นธุรกิจสุดล้ำ รับความต้องการโลกยุคใหม่ แก้วิกฤติสภาวะอากาศแปรปรวน น่านน้ำใหม่แห่งโอกาสมหาศาลมูลค่าสูงถึง 3.39 แสนล้านเหรียญ คาดเติบโตขึ้น 2 เท่า เป็น 7 แสนล้านเหรียญในปี 2569

สนค. ศึกษาแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) ที่มุ่งเน้นการบริหารการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด ลดผลกระทบเชิงลบ และเพิ่มผลกระทบเชิงบวกต่อระบบเศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อม แนะภาคเอกชนนำแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียนมาปรับใช้ในการทำธุรกิจเพื่อลดต้นทุน เพิ่มประสิทธิภาพ และสร้างรายได้จากธุรกิจรูปแบบใหม่

นายพูนพงษ์ นัยนาภากรณ์ ผู้อำนวยการสำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า (สนค.) กล่าวว่า การพัฒนาอย่างไม่หยุดยั้งของเทคโนโลยีและความต้องการของผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ส่งผลกระทบต่อโลกในหลากหลายมิติ ทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม เพื่อแก้ไขปัญหาและรับมือกับผลกระทบต่าง ๆ จึงก่อให้เกิดแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) หมายถึง ระบบเศรษฐกิจที่มีการวางแผนและมีกระบวนการนำทรัพยากร วัสดุ และผลิตภัณฑ์ที่เหลือจากการผลิตหรือการบริโภคทั้งหมด กลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ เพื่อให้เกิดของเสียและใช้ทรัพยากรใหม่ให้น้อยที่สุด

เศรษฐกิจหมุนเวียนเป็นคำตอบ ในการการทำธุรกิจอยู่บนแนวทางที่มุ่งเน้นการแก้ไขปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม โดยเพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการผลิต และการบริโภค ทั้งในภาคอุตสาหกรรมและภาคเกษตรกรรม ทำให้ผลกระทบเชิงลบต่อสิ่งแวดล้อมลดลง เนื่องจากการประยุกต์ใช้เศรษฐกิจหมุนเวียนจะช่วยลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกช่วยชะลอการใช้ทรัพยากรธรรมชาติและพลังงาน ทำให้สามารถนำทรัพยากรที่ใช้แล้วถูกนำกลับมาผลิตหรือใช้งานใหม่
นอกจากนี้ การพัฒนาเศรษฐกิจหมุนเวียนยังช่วยเพิ่มความสามารถในการแข่งขันทางธุรกิจ เนื่องจากช่วยลดต้นทุนการผลิตเสริมประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากรในการผลิตสินค้าและธุรกิจบริการ สร้างโอกาสทางธุรกิจ โดยก่อให้เกิดรูปแบบธุรกิจแนวใหม่ที่ช่วยสร้างงานและสร้างรายได้ ช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจและการดำเนินธุรกิจให้เติบโตอย่างยั่งยืน

เปิด 3 กรณีศึกษา ไอเดียสุดล้ำ
ธุรกิจจากแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน

สำหรับ มีตัวอย่างธุรกิจที่ประสบผลสำเร็จในต่างประเทศ มี 3 กรณีศึกษา
Repair Café
มีจุดเริ่มต้นจากเนเธอร์แลนด์ ได้กลายเป็นร้านต้นแบบให้อีกหลายประเทศนำไปทำตามอีกกว่า 2,000 แห่ง โดย Repair Café ถือเป็นสถานที่ที่ตอบโจทย์การพบปะกัน ระหว่างคนที่ชอบซ่อมแซมสิ่งของเครื่องใช้และผู้ที่นำเอาของใช้ที่เสียแล้วมาซ่อม และมีอาหารเครื่องดื่มไว้ให้บริการ

Library of Things หรือห้องสมุดสรรพสิ่ง
ห้องสมุดหลอมรวมทุกสิ่งของ ในสหราชอาณาจักร ที่มุ่งสร้างระบบนิเวศที่เอื้อให้เกิดการแลกเปลี่ยนสิ่งของกันในชุมชน โดยห้องสมุดสรรพสิ่งคือแพลตฟอร์มให้ผู้คนสามารถเชื่อมโยงกัน และนำของที่มีอยู่ทุกชนิดมาแลกเปลี่ยนกันใช้สอย เพื่อเพิ่มทางเลือกให้ผู้ใช้บริการสามารถยืม เช่า แลกเปลี่ยน สิ่งของเหล่านั้นได้ เป็นต้น

Too Good To Go ตัวกลางขายสินค้าส่วนเกิน
สตาร์ทอัพที่เริ่มก่อตั้งในเดนมาร์ก และขยายเครือข่ายไปกว่า 17 ประเทศ อาทิ อังกฤษ ฝรั่งเศส สเปน แคนาดา และสหรัฐอเมริกา โดยพัฒนาแอปพลิเคชันที่เป็น “ตัวกลาง” ให้ร้านค้าหรือร้านอาหารโพสต์ขาย “อาหารหรือวัตถุดิบส่วนเกิน” ในแต่ละวัน ในราคาที่ถูกลง

ทั้งนี้ในส่วนของกระทรวงพาณิชย์ได้เล็งเห็นถึงความสำคัญของการประยุกต์ใช้แนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียนจึงได้มีการจัดทำกิจกรรมผลักดันการค้าสินค้าที่สอดคล้องกับแนวเศรษฐกิจหมุนเวียนควบคู่กับความต้องการของตลาดโลก อาทิ งาน Thailand Local BCG Plus Expo 2023 ประกอบด้วยกิจกรรมหลากหลาย ทั้งงานเสวนาเสริมสร้างศักยภาพธุรกิจ และการเจรจาธุรกิจกับผู้นำเข้าในต่างประเทศ เพื่อขยายตลาดสินค้า Bio-Circular-Green-Economy (BCG) ของไทยให้กว้างขวางขึ้น และโครงการพัฒนาผลผลิตเหลือใช้ทางการเกษตรและอุตสาหกรรมเพื่อแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์เชิงสร้างสรรค์สู่ตลาดสากล (DEsign from Waste of Agriculture and Industry: DEWA & DEWI) ที่มีการนำเสนอผลงานต้นแบบสินค้าที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาสินค้าและออกแบบสินค้าให้เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และการวางแผนธุรกิจและการตลาด เพื่อต่อยอดสินค้าให้มีมูลค่าเพิ่ม

ผอ.สนค. กล่าวทิ้งท้ายว่า ภาครัฐและภาคเอกชนควรติดตามและใช้ประโยชน์จากแนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน โดยเฉพาะภาคเอกชนที่หากนำหลักเศรษฐกิจหมุนเวียนมาใช้ จะได้ประโยชน์ทั้งในด้านการลดต้นทุน และเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิต การค้า และการให้บริการ ตลอดจนมีโอกาสในการสร้างรายได้จากการทำธุรกิจรูปแบบใหม่ๆที่สอดคล้องกับแนวโน้มผู้บริโภคที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม
การเปลี่ยนแปลงสู่ระบบเศรษฐกิจหมุนเวียนจะเป็นผลดีต่อประเทศ หากทุกภาคส่วนร่วมมือกันผลักดันอย่างจริงจังก็จะช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันทางการค้าของไทยและกระตุ้นให้เศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมเติบโตอย่างยั่งยืน

น่านน้ำแห่งโอกาสมูลค่ากว่า 7 แสนล้านเหรียญ

ข้อมูลจากฐานข้อมูลด้านการตลาดและอุตสาหกรรม Statista ระบุว่า ในปี 2565 เศรษฐกิจหมุนเวียนทั่วโลกมีมูลค่าประมาณ 3.39 แสนล้านเหรียญสหรัฐ และคาดว่าจะเพิ่มขึ้นมากกว่าสองเท่าภายในปี 2569 เป็นประมาณ 7.13 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ จากตัวเลขการเติบโตของเศรษฐกิจหมุนเวียนดังกล่าวสะท้อนให้เห็นว่า แนวโน้มตลาดและการบริโภคของผู้บริโภคยุคใหม่ได้เปิดรับสินค้า ผลิตภัณฑ์ และบริการที่มีการประยุกต์ใช้แนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียนมากขึ้น สอดคล้องกับข้อมูลจาก Ellen MacArthur Foundation (EMF) ที่กล่าวถึงโอกาสสําคัญต่อภาคธุรกิจที่คิดขึ้นจากระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน จะสร้างโอกาสหลากหลายด้าน ประกอบด้วย

1.โอกาสในการทํากําไร
2. โอกาสด้านความมั่นคงและความยืดหยุ่นของอุปทานที่มีเพิ่มขึ้น
3. โอกาสจากความต้องการที่มีต่อโมเดลธุรกิจบริการในรูปแบบใหม่
4 โอกาสในการขยายความสัมพันธ์กับกลุ่มลูกค้าใหม่

นายพูนพงษ์ กล่าวเพิ่มเติมว่า การเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจหมุนเวียนถือเป็นการสร้างโอกาสในการพัฒนาธุรกิจรูปแบบใหม่ที่มีศักยภาพและสามารถเติบโตได้ดีในอนาคต อาทิ
ธุรกิจที่มุ่งเน้นการใช้ทรัพยากรร่วมกัน
ธุรกิจที่มุ่งเน้นการเช่าซื้อแทนการขายขาด
ธุรกิจบริการประเภทซ่อมบำรุง
และธุรกิจบริการโลจิสติกส์แบบย้อนกลับ (Reverse Logistics)
และจัดการวัสดุ