ปตท. เปลี่ยนผ่านธุรกิจฟอสซิลสู่ค้าปลีกยั่งยืน วาง4เป้าหมาย ธุรกิจยั่งยืน เชื่อมเครือข่ายคู่ค้า คืนโอกาสสู่สังคม ขยายพลังงานสะอาดตอบโจทย์ธุรกิจสีเขียว

ภาวะโลกร้อนเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับฟอสซิล จำหน่ายน้ำมัน ถือเป็นธุรกิจที่จะต้องนับถอยหลังลดบทบาทการบริการธุรกิจที่ปล่อยคาร์บอนสูง เพื่อควบคุมอุณหภุูมิไม่ให้สูงขึ้นเกิน 1.5 องศาเซลเซียส ภายในปี 2030 การประชุมว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งสหประชาชาติ ครั้งที่ 28 (COP28)

ปตท. มีธุรกิจที่ทำรายได้หลัก เป็นบริการน้ำมัน แต่กำไรต่ำ จึงถือเป็นความเสี่ยงที่จะต้องปรับตัว เปลี่ยนผ่านสู่ธุรกิจใหม่ตอบโจทย์เทรนด์ความต้องการให้อนาคต

กลยุทธ์การปรับตัว ปตท. ที่จะก้าวสู่ธุรกิจยั่งยืน จึงต้องเชื่อมเครือข่ายธุรกิจคู่ค้าอีกจำนวนมาก ให้มีระบบเติบโต เกื้อกูลซึ่งกันและกัน ดูแลสิ่งแวดล้อมและคืนโอกาสสู่สังคม นำพลังงานสะอาดเข้ามาใช้ให้สอดคล้องกับธุรกิจสีเขียวอย่างโปร่งใสและตรงสอบได้ตลอดทั้งห่วงโซ่ สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ All is force for good เติมเต็มโอกาสเพื่อการเจริญเติบโตสู่อนาคตที่ยั่งยืนอย่างแท้จริง

นายดิษทัต ปันยารชุน ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท ปตท. น้ำมันและการค้าปลีก จำกัด (มหาชน) หรือ OR ขึ้นกล่าววิสัยทัศน์ขององค์กร ตามแผนธุรกิจ (Environment, Social, Governance: ESG) และเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs) เพื่อการพัฒนาองค์กรที่ยั่งยืนไปพร้อมๆกับการเติบโตของสังคมไทย

มุ่งมั่นดำเนินงานผ่านแผนการ SDG โดยแบ่งเป็นสามส่วน

S - Small ยกระดับคุณภาพชีวิตและพัฒนารายได้สู่ชุมชนในโครงการกว่า 17,000 ชุมชน ราวๆ 2,000,000 ชีวิต

D - Diversified พัฒนาโอกาสการเติบโตของ SME และ วิสาหกิจชุมชน กำหนดวิถีทางและนโยบายเพื่อให้เติบโตไปพร้อมกัน

G - Green การสร้างโอกาสเพื่อสังคมสะอาด ด้วยโครงการต่างๆภายใต้ความดูแลของปตท. อาทิ โครงการแยกแลกยิ้ม บริหารการจัดการขยะในโรงเรียน และ โครงการคืนคัพ รับบริจากแก้วน้ำใช้แล้วจากคาเฟ่อเมซอน เพื่อการจัดการปัญหาขยะมูลฝอยอย่างยั่งยืน

โดยโครงการเพื่อสังคมสะอาด คืนกำไรแก่ชุมชนยังมีอีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็น Thaidet เปิดโอกาสขายผลิตภัณฑ์ดีๆจากประชาชน ชุมชน และ เกษตรกร พร้อมช่วยเหลือให้มีพื้นที่ขายในระบบมากขึ้น โดยปัจจุบันมีชุมชนในโครงการแล้วกว่า 376 ราย รายได้รวม 5.73 ล้านบาท

โครงการโอบอ้อมคลินิก ให้บริการสาธารณสุขพื้นฐาน ปรึกษาออนไลน์ ที่ในขณะนี้กำลังอยู่ในรูปแบบจำลองต้นแบบ ณ PTT station หนองแขม ได้ผลตอบรับอย่างดีในช่วงที่ผ่านมาเช่นกัน

และโครงการ Cafe Amezon For Chance ให้โอกาสผู้พิการและผู้สูงอายุ ด้วยโอกาสมาเป็นพนักงานทั่วประเทศ ได้รับผลการตอบรับที่ดีจากสำรวจความพึงพอใจ โดยการประเมินผลตอบแทนเชิงสังคม (Social Return of Investment: SROI) กล่าวคือ ปตท. มุ่งมั่นดูแลวิสหกิจชุมชน SME พาตัวเองสู่เศรษฐกิจใหม่ๆ ให้ความสำคัญในการดูแลสิ่งแวดล้อม ตามเป้า Carbon Natulity ภายในปี 2030 และ Net Zero ภายในปี 2050

เปิด 4 ปัจจัยโลกขับเคลื่อนธุรกิจ ภายในปี 2030 

• Climate change  ภาวะก๊าซเรือนกระจกทำให้ทั่วโลกต้องมุ่งสู่การขับเคลื่อนการ ลดปริมาณการปล่อยคาร์บอน ซึ่งเป็นความท้าทายต่อสภาวะโลกร้อนที่จะต้องทำให้ประชาชนทุกคนตระหนักรู้  

• Disruptive technology เข้าสู่การเทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงโลก จึงต้องนำมาสร้างความเปลี่ยนแปลงในกลุ่ม เช่น การช่วยให้เกิดการเปลี่ยนผ่านจากพลังงานฟอสซิลไปสู่พลังงานไฟฟ้าอย่างสมบูรณ์
• Social inequality ลดความเหลื่อมล้ำทางสังคมและเศรษฐกิจ

• Demographics shift อัตราประชากรมีการเปลี่ยนแปลง สัดส่วนของสังคมผู้สูงวัยมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น 

 ความเปลี่ยนแปลงเหล่านี้ทั้งจากทั่วโลกจนมาสู่ประเทศไทย จึงต้องมีการขับเคลื่อนการพัฒนาให้เกิดการหลอมรวมทุกภาคส่วนเข้าให้ได้รับประโยชน์ร่วมกัน  ปตท. จึงเข้าไปพัฒนาธุรกิจพลังงานที่ช่วยแก้ปัญหาเรือนกระจก ลดปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอน ซึ่งถือเป็นสิ่งที่ท้าทายต่อสภาวะโลกร้อน โดยใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลง เปลี่ยนพลังงานฟอสซิลไปสู่พลังงานไฟฟ้าอย่างสมบูรณ์ และยังเข้าไปพัฒนาธุรกิจตั้งแต่ต้นน้ำยันปลายน้ำ ที่เข้าไปช่วยให้สังคม และภาคธุรกิจเข้าถึงโอกาส เพื่อช่วยลดความเหลื่อมล้ำทางโอกาสและรายได้ ตลอดจนบริหารจัดการราคาสินค้าและบริการในเครือให้เหมาะสมต่อสังคมไทย

3 ลายแทง เข็มทิศ ESG

ในการเสวนา การดำเนินธุรกิจในแบบฉบับของ OR นายสุชาติ ระมาศ ผู้อำนวยการใหญ่ กล่าวว่า ปทต.ได้มีการสืบสานธุรกิจและมีใจดูแลสังคมอย่างต่อเนื่อง หากสังคมอยู่ได้ เราก็อยู่ได้ โดยมีแผนดำเนินธุรกิจตามเป้าหมาย ESG ดังนี้

ด้านสิ่งแวดล้อม E (environmental) ประกอบด้วย การขับเคลื่อนธุรกิจสีเขียว เพื่อให้สอดคล้องกับสภาพภูมิอากาศแปรปรวน (Climate Change) เนื่องด้วยสภาวะโลกร้อน หรือ อากาศแปรปรวนที่เกิดขึ้น เป็นหนึ่งในปัจจัยเสี่ยงที่จะส่งผลกระทบต่อธุรกิจ ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์สีเขียว (Green) โดยตั้งเป้าหมายที่จะเป็นต้นแบบ สถานีบริการน้ำมันสีเขียว (Green Station) มีการบริการรองรับเครือข่ายรถยนต์ไฟฟ้า

อีกทั้งมีการกำหนด กลยุทธ์ 3R ได้แก่ Reduce Remove และ Reinforceทางปตท.จึงเตรียมรับมือกฏหมายสิ่งแวดล้อมในอนาคต ไม่ว่าจะเป็น Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) หรือ มาตรการปรับราคาคาร์บอนก่อนข้ามพรมแดนของสหภาพยุโรป, Sustainable Aviation Fuel (SAF) หรือ เชื้อเพลิงอากาศยานแบบยั่งยืน รวมไปถึงเพื่อรองรับตลาดรถไฟฟ้า EV ลด ละ เลิก คาร์บอนกับบริษัทคู่ค้า เสริมพลังงานอากาศสะอาดมากขึ้นตามเป้าหมายลดคาร์บอน เพื่อมุ่งสู่การบรรลุเป้าหมายคาร์บอนเป็นกลาง ( Carbon Neutrality) ในปี 2030 และคาร์บอนเป็นศูนย์ ( Net Zero) ในปี 2050

ด้านสังคม S(social) -ทำธุรกิจโดยคำนึงถึงมิติความรับผิดชอบต่อสังคมเข้าไปในการดำเนินธุรกิจ ตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ ไม่ว่าจะเป็นการจัดหาเมล็ดกาแฟ ที่ส่งเสริมการปลูกกาแฟและรับซื้ออย่างเป็นธรรม เพื่อสร้างคุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ที่ดีให้กับเกษตรกร ช่วยดูแลชุมชนรอบโรงงาน ให้มีรายได้จากการจำหน่ายอาหารให้กับพนักงาน รวมถึงกลุ่มเปราะบาง โดยมีร้านกาแฟ อเมซอน เป็นแพลตฟอร์มทำให้คนทุกกลุ่มเข้าถึงโอกาส (Cafe Amazon for Chance) เป็นรากฐานสำคัญ สร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชน

เกษตรกร ไร่กาแฟ สำหรับธุรกิจ Cafe Amazon ซึ่งเป็นห่วงโซ่หลักของ ปตท. เพราะเมล็ดกาแฟอาราบิก้าที่ดีต้องปลูกใต้ร่มเงา การปลูกกาแฟเท่ากับการปลูกป่า เป็นการรักษาระบบนิเวศน์แบบพึ่งพาซึ่งกันและกัน พัฒนาตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำเพื่อให้ชาวบ้านมีงานทำและคืนรายได้สู่ชุมชน ได้รับเงินอย่างเป็นธรรม
โดย ปตท. ได้คำนึงถึงอุตสาหกรรมไร่กาแฟ ด้วยการลงพื้นที่ที่จังหวัดลำปาง มุ่งพัฒนาที่ดินหัวโล้นเป็นศูนย์การเรียนรู้ เพาะพันธุ์ วิจัยเมล็ดกาแฟ ตั้งเป้าเป็นอุธยานอเมซอน(Amazon Park) เพื่อผลิตเมล็ดกาแฟคุณภาพดีที่สุด มีความแตกต่างจากกาแฟแบรนด์อื่นๆ

ชุมชนลำปาง โชว์เคส

ต้นน้ำชุมชน อเมซอน เชื่อมโอกาสเท่าเทียม

 โดยให้ที่ลำปางเป็นแหล่งสะท้อนว่า ปตท. ได้มีการลงมือทำจริง สามารถติดตามผลงานได้จริง โดยในช่วงแรกจะเริ่มต้นที่ลำปางก่อน และจะมีการจับมือร่วมกับมหาลัยต่างๆเพื่อวิเคราะห์เมล็ดกาแฟให้ได้คุณภาพดีที่สุด

ในตอนนี้ความต้องการเมล็ดกาแฟในไทยมากถึง 80,000 ตัน/ปี และมีแนวโน้มที่จะโตขึ้นเรื่อยๆ ในขณะที่ซัพพลายในไทยสามารถผลิตได้เพียง 20,000 ตัน/ปี โดยไร่ที่ลำปางจะช่วยลดต้นทุน ลดการนำเข้าเมล็ดกาแฟและจะมีการปูพรมการปลูกกาแฟทั่วประเทศต่อไป

โดยคาดการณ์ว่าอีก 5 ปี จังหวัดลำปางจะเป็นแหล่งท่องเที่ยว จุดยุทธศาสตร์ กระจายรายได้สู่จังหวัดเมืองรอง ให้เป็นเมืองท่องเที่ยว รวมไปถึงพื้นที่อื่นๆภายใต้ความดูแล มอบคุณภาพชีวิตและอาชีพให้กับชาวบ้านต่อไป
นับเป็นการการต่อยอดผลิตภัณฑ์ชุมชนและพัฒนาคุณภาพและตอบสนองต่อความต้องการของคนไทยที่ชอบกินกาแฟ และสามารถใช้พื้นที่การเกษตรลดหย่อน Carbon Cradit ได้อีกด้วย ตามสโลแกน “อเมซอน กาแฟ ที่แฟร์สำหรับทุกคน”

ธรรมาภิบาล G(governance) & E(economic) - มีการกำกับดูแลที่ดี เพราะในปัจจุบัน นักลงทุน ผู้ถือหุ้น พิจารณาการลงทุนกับบริษัทที่ยึดถือหลักเกี่ยวกับ ESG และ SDG ว่าบริษัทเหล่านั้นสามารถเปิดเผยผลการวิจัย เผยแพร่ข้อมูลให้แก่ผู้ที่ต้องการลงทุนได้หรือไม่ เพราะ ณ ตอนนี้ บริษัทที่ควรค่าแก่การลงทุนไม่ใช่แค่เป็นบริษัทที่เก่งหรือมีกำไร แต่ยังรวมไปถึงเป็นบริษัทที่ดีหรือไม่ โปร่งใสและสามารถตรวจสอบได้หรือไม่ด้วยเช่นกัน

พอร์ตธุรกิจใหม่ รับยุคโลกร้อน

กระแสภาวะโลกร้อน การเข้ามาของธุรกิจเทคโนโลยีใหม่ๆ และการปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนในประเทศ ปตท. มุ่งแก้ปัญหาสู่
สังคมและสิ่งแวดล้อม ยกระดับนวตกรรมตามแบบฉบับ OR ด้วยการเปิดแอปพลิเคชั่น Xplore รองรับเจน Z ด้วยโมเดลธุรกิจแบบ Online to Offline คือการซื้อของหรือใช้ส่วนลดภายในแอปพลิเคชั่นและนำไปใช้ยังหน้าร้าน เพิ่มโอกาสทางธุรกิจขึ้นเป็น 2 เท่า

โดยเริ่มจากปั๊มน้ำมัน กาแฟ และจะขยายไปเรื่องการท่องเที่ยว สุขภาพมากยิ่งขึ้น เพื่อให้ดีลเลอร์และแฟรนไชส์ C อีก 85% นอกเหนือจากในส่วนของ ปตท. เติบโตไปพร้อมกัน เพื่อสร้างพอร์ตใหม่รองรับให้เหมาะสมรองรับกับแผนการลงทุน มุ่งสู่พลังงานสีเขียวทุกภาคส่วน โดยเฉพาะพลังงานสะอาด

“การเพิ่มการใช้พลังงานสะอาด ปตท. ไม่ได้มองว่าการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้เป็นต้นทุน แต่เป็นส่วนหนึ่งของการนำเนินธุรกิจ ทางบริษัทไม่ได้ต้องการเพียงกำไร แต่ต้องการความยั่งยืนด้วยเช่นกัน เพื่อรองรับแนวทางธุรกิจในอนาคต ไม่ว่าจะเป็นการเข้ามาของพลังงานไฟฟ้า หรือพลังงานไฮโดรเจน มุ่งหวังลดต้นทุนเรื่องการเงิน เพิ่มคาร์บอนเครดิท ด้วยการให้องค์ความจากรู้การปลูกกาแฟและต้นไม้สูงเพื่อพัฒนาสังคมไทยให้ก้าวต่อไปได้อย่างยั่งยืน”