รางจืดมีประโยชน์ต่อร่างกายอย่างมากมายตั้งแต่ใบจรดราก โดยสามารถแก้อาการที่เกิดจากพิษต่างๆ เหล่านี้ ได้แก่ พิษยาเบื่อ ยาสั่ง ยาฆ่าแมลง พืชพิษ เห็ดพิษ พิษสุราและยาเสพติด พิษงู แมลงป่อง หรือตะขาบ

ในตำรายาไทยและตำรายาพื้นบ้านยังได้อธิบายเอาไว้ว่าส่วนต่างๆ ของพืชชนิดนี้ สามารถนำไปบรรเทาอาการที่เกิดขึ้นกับร่างกายได้ ไม่ว่าจะเป็น

• ใบ ใช้ต้มดื่มขณะอุ่นๆ หรือคั้นดื่ม หรือแปรรูปเป็นชาชงรางจืด ดื่มเพื่อเป็นการล้างพิษในร่างกาย
• ราก ให้ใช้รากที่มีอายุเกิน 1 ปี มีขนาดเท่ากับนิ้วชี้นำมาฝนกับน้ำดื่มเพื่อเป็นการล้างพิษในร่างกาย
• ยอดอ่อนและดอก กินเป็นยาอายุวัฒนะ สามารถกินเป็นผักเหมือนกับผักพื้นบ้านทั่วๆ ไป โดยใช้วิธีการปรุงอาหาร คือ การลวก หรือการนำไปปรุงเป็นแกง เช่น ผัดยอดรางจืด ไข่เจียวดอกรางจืด แกงส้มยอดรางจืด สลัดสมุนไพรรางจืด

นอกจากนี้หมอยาชาวไทยใหญ่ที่ได้แนะนำให้เอายอดและดอกของเถารางจืดมาปรุงเป็นอาหารเพื่อสุขภาพ อีกทั้งหมอยาพื้นบ้านยังนิยมใช้รางจืดเพื่อช่วยลดความดันโลหิต รักษาอาการแพ้และผดผื่นคันบนผิวหนังได้เป็นอย่างดี

รางจืดช่วยลดพิษของตะกั่ว

รางจืดนับได้ว่าเป็นสมุนไพรที่เข้ากับสถานการณ์ด้านสิ่งแวดล้อมในบ้านเราเป็นอย่างมาก ยิ่งเป็นสภาพแวดล้อมในเมืองหลวงแล้วล่ะโอกาสที่จะเกิดมลภาวะเป็นพิษยิ่งเป็นไปได้สูง รางจืด คือ สมุนไพรที่สามารถลดความเสี่ยงและช่วยบรรเทาอาการที่เกิดจากการปนเปื้นสารตะกั่วที่มาจากไอเสียน้ำมันเบนซินที่มีการสะสมในร่างกายจนกลายเป็นโรคพิษสารตะกั่วเรื้องรังในระยะยาวได้ โดยสารตะกั่วเหล่านี้จะเข้าไปสะสมในสมองส่วนที่เกี่ยวข้องกับความจำและการเรียนรู้ (Hippocampus) ซึ่งจากการศึกษาพบว่า รางจืด สามารถช่วยลดอัพตราการตายของเซลล์สมองอันเนื่องมาจากพิษของตะกั่ว อีกทั้งยังสามารถยับยั้งการลดลงของสารต้านอนุมูลอิสระในสมองที่เกิดจากพิษของตะกั่วได้อีกด้วย

รางจืดช่วยรักษาผู้ป่วยผู้ติดยาบ้า

ในปัจจุบัน หมอชาวบ้านได้มีการนำสมุนไพรพื้นบ้าน อย่าง รางจืด เข้ามาช่วยแก้พิษที่เกิดจากยาเสพติด ซึ่งในปัจจุบันมีรายงานทางการศึกษาว่า รางจืด มีฤทธิ์ที่ช่วยกระตุ้นประสาทเช่นเดียวกับ โคเคน (Cocaine) และ แอมเฟตามีน (Amphetamine) แต่มีฤทธิ์ที่อ่อนกว่า จึงมีแนวโน้มที่จะนำมาใช้ในการทำให้ผู้ที่ติดยาเสพติดสามารถเลิกเสพยาเสพติดได้ นอกจากนั้น ยังเป็นการป้องกันไม่ให้ตับถูกทำลายจากการดื่มเหล้าได้อีกด้วย โดยจากการศึกษาพบเพิ่มเติมอีกว่า รางจืด มีสารต้านอนุมูลอิสระอยู่ในระดับที่สูงมาก

รางจืดช่วยรักษาโรคผิวหนัง

ในปัจจุบัน ได้มีการยืนยันจากรายงานการศึกษาที่ระบุว่า รางจืด มีฤทธิ์ต้านการอักเสบและสามารถต้านไวรัสโรคเริมได้เป็นอย่างดี ทั้งนี้ ได้มีการออกมาสนับสนุนให้มีการใช้รางจืดในการรักษาผดผื่นคัน เริม งูสวัด หรืออาการผิวหนังอักเสบอื่นๆ

ข้อแนะนำในการใช้ รางจืด สำหรับล้างพิษ

เพื่อการล้างพิษควรกินติดต่อกัน 7 - 10 วัน การใช้รางจืดสำหรับถอนพิษยาฆ่าแมลง หรือสารพิษ ต้องใช้เร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้เพื่อให้เกิดผลดี หากพิษซึมเข้าสู่ร่างกายในปริมารมาก หรือปล่อยทิ้งไว้ข้ามคืนการถอนพิษด้วยรางจืดจะได้ผลน้อยลง

ข้อควรระวังในการใช้ รางจืด สำหรับล้างพิษ

• ไม่ควรดื่มน้ำที่คั้นจากรางจืดนานติดต่อกันเกิน 30 วัน
• อาจเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำของในผู้ป่วยที่เป็นเบาหวาน
• ควรระวังการใช้ร่วมกับยาอื่น โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่ใช้ยาอย่างต่อเนื่อง เพราะรางจืดอาจเร่งขับยาเหล่านั้นออกจากร่างกาย ควรเว้นระยะเวลารับประทานรางจืดจากยาตัวอื่นๆ ประมาณ 2 ชั่วโมง
• ผู้ที่มีความดันโลหิตต่ำและหญิงตั้งครรภ์ ควรปรึกษาผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมแผนปัจจุบัน หรือแผนไทยก่อนใช้

หลักการรับทานรางจืดอย่างถูกต้องและปลอดภัย

เมื่อสรรพคุณของรางจืดคือ ยาถอนพิษ ตามคำแนะนำของแพทย์ควรดื่มในความเข้มข้นน้อย และหลีกเลี่ยงการดื่มติดต่อกันทุกวัน ส่วนในกลุ่มที่รับประทานรางจืดแบบสกัดออกมาเป็นผงแคปซูล ไม่ควรรับประทานติดต่อกันนาน 1 เดือน หากเป็นผู้ป่วยมีโรคประจำตัว ควรปรึกษาแพทย์ก่อน เพื่อป้องกันไม่ให้ยาแผนไทย เข้าไปทำลายคุณสมบัติของยาแผนปัจจุบันที่ใช้รักษาอยู่

อันตรายที่พบ

การรับประทานรางจืดติดต่อกันเป็นเวลานาน โดยเฉพาะการนำเอามาทำเป็นแคปซูล พบว่ารางจืดจะทำให้เกิดการทำงานของระบบเลือดที่ผิดปกติได้ ซึ่งผลกระทบดังกล่าวมาจากการบริโภคติดต่อกันเป็นเวลานาน ตับและไตจะต้องทำงานหนักมากขึ้น จนกระทั่งส่งผลให้เกิดการความเสื่อมสภาพตามมา

ผู้ป่วยที่มีการใช้ยารักษาโรคแผนปัจจุบันอยู่ด้วย หากไม่ได้ปรึกษาแพทย์ประจำตัวว่ารางจืดมีผลต่อยาและโรคหรือไม่ อาจจะเข้าไปเป็นตัวกระตุ้นโรคที่เป็นอยู่ให้รุนแรงมากยิ่งขึ้น อีกทั้งที่ผ่านมายังไม่มีข้อมูลที่รางจืดจะถูกนำมารับประทานเป็นส่วนประกอบของอาหาร การรับประทานรางจืดในระยะยาว แม้จะไม่ได้มีผลวิจัยออกมาแน่ชัด แต่แพทย์ให้ระวังอาการที่จะไปทำให้ระบบเลือดทำงานผิดปกติ

สมุนไพรพื้นบ้านในบ้านเรานอกจากจะนำมาปรุงอาหารได้แล้ว ก็ยังมีสรรพคุณทางยาที่ช่วยบรรเทาอาการต่างๆ ให้หายขาดได้ นับว่าเป็นเรื่องที่ดีและมีความปลอดภัยขึ้นมาอีกขั้นหนึ่งจากการใช้ยาปฏิชีวนะในปัจจุบัน แต่ก็ยังอยากแนะนำเอาไว้ว่า สมุนไพรพื้นบ้านอย่างรางจืด ควรใช้ดื่ม หรือรับประทานกันอย่างพอดี เมื่ออาการเริ่มบรรเทาลงแล้วก็อยากให้ลดปริมาณลงตามลำดับ เพราะในข้อดีก็ยังคงมีเสียที่ตามมาอีกหลายอย่าง ไม่ควรบริโภคมากเกินไป หรือน้อยเกินไป อีกทั้งก็อยากให้ออกกำลังกายควบคู่กันไปด้วย สุขภาพของเราก็ได้ดีเต็มขั้น ไม่มีโรคใดๆ มาทำให้เราเจ็บไข้ได้ป่วยต่อไปอีก

ขอขอบคุณข้อมูลจาก .honestdocs.co

บร็อกโคลี่ มะขามป้อม ฟักทอง ป๊วยเล้ง ช่วยขับพิษ PM2.5